Euskara eta hedabideak: audientzia erreala eta potentzialaren arteko gatazka

Idoia Gatón

Datuei erreparatzen badiegu, euskarazko hedabideen eskaintza igo egin dela esan dezakegu. Halaber, euskara irakurtzeko eta irrati-telebista entzuteko gai diren pertsonen kopurua ere handitu da. Benetan zoragarria eta pozgarria da Euskal Herrian euskarazko hedabideetan lan egin nahi dugunontzat horren berri izatea. Baina datuak datu errealitatea ez da inondik ere gozoa eta krisi garaiari aurre egiteaz gain , euskarak bestelako erronkak ere baditu multimedia komunikazioaren unibertsoan.

Nahiz eta euskarak azken urteotan 200.000 hiztun irabazi dituen, kontsumoaren igoera ez da hein berekoa izan. Hau da, audientzia erreala (egiazkoa) eta potentzialaren (izan litekeena) arteko zuloa benetan handia da. Zergatik gertatzen da hori? Zergatik nahiago du jendeak nahiz eta euskaraz jakin gaztelaniazko, frantseseko edo ingeleseko multimedia hedabideak erabili? Nire aburuz, hor dago koska. 

Euskara ardatz duten komunikabideek benetako hausnarketa egin beharko lukete bi galdera hauen inguruan. Nire burua adibide gisa jarriz, esan dezaket, txikitatik ikastolara joaten ginenok marrazki bizidunak euskaraz kontsumitzera ohituta gaudela. Izan ere, gaur egun, arraroa egiten zaigu beste hizkuntza batean entzutea. Baina eduki horretaz aparte, euskara produktuen kontsumoa gazteen artean ez da hain handia.

Are gehiago, Joselu Blancoren hitzaldia (azaroaren 23an EITBko egoitzan Joselu Blancorekin egon ginen Multimedia Masterreko ikasleak) entzun ondoren, ideia hori berretsi nuen. ETBko programazioaren arduradunak esandakoaren arabera etb3k gazteen artean arrakasta handia duen katea da, batez ere, marrazkiak ematen dituelako. Baina behin nerabeak bestelako edukiak kontsumitzen hasten direnean, euskara alde batera uzten dutela dirudi.

Eta hori da, hain zuzen ere, Internet eta sare sozialetan gertatzen ari dena. Web 2.0 deritzona munduarekin harremanetan jartzeko atea denez, nahiago dute erabilera gaztelaniaz ala ingelesez egitea mezua ahalik eta jende gehiagorengana ailega dadin. 

Beraz, nahiz eta euskarazko hedabideak aro berriak eskatzen duenari primeran egokitu diren, ahalegin handiak egin behar dituzte audientzia potentzial hori bereganatzeko. Eta xede horretarako ezinbestekoa da alde batetik euskararen normalizazioak duen garrantzia aintzat hartzea eta bestetik, administrazioen eta hedabideen arteko elkarkidetza sustatzea.